Leiderschap kan je alleen nemen over jezelf!
In mijn beleving betekent het woord leiderschap, invulling van individuele unieke persoonlijke waarden met een aantal gemeenschappelijke kenmerken die het concept leiderschap zelf omvat.
Leiderschap betekent voor mij om de verantwoordelijkheid te nemen waar ik voor sta. Eerder legde ik leiderschap altijd uit als een voorbeeld zijn voor anderen. Reflecteren op mijn eigen handelen en ik hoopte altijd anderen mee te krijgen in een beweging die ik voorzag en waarvan ik vond dat mensen daar over na mochten gaan denken. En dat komt wel echt overeen met de klassieke definitie van leiderschap denken. “Het beïnvloeden van anderen om hen iets te laten doen wat ze uit zich zelf niet zouden doen”. Of In een andere definitie: “Het gaat om de mogelijkheid om sancties te gebruiken om daarmee de uitkomst van een interactieproces te beïnvloeden”. Deze laatste past geheel niet bij wie ik ben en heb deze nooit toegepast. In de huidige maatschappij is dit wel een herkenbare definitie en wordt veelvuldig toegepast. Bijvoorbeeld in het meedenken van medewerkers: “Het is goed dat je meedenkt en anders denkt, maar wel binnen de kaders van de resultaten en de uitkomsten die we hebben vastgesteld”! En zo vertrekken veel mensen uit een project, omdat als ze niet voldoende volgens verwachting meegaan en ze uiteindelijk het veld ruimen.
Ooit zag ik mezelf als voorloper en als ik iets in mijn hoofd had vond ik ook altijd dat ik anderen moest overtuigen om ze mee te krijgen. Als je in een leiderschapsrol terecht komt dan mag je je realiseren dat je mensen om je heen krijgt die volgers worden. En als je volgers krijgt als leider dan creëert dat verwachtingen. En die verwachtingen matchen vaak niet als ze niet worden uitgesproken.
Inmiddels zijn er velen die zich hebben gebogen over de term leiderschap en de invulling daarvan. De term leiderschap kent vele varianten en iedereen kan leider zijn. De vraag is wel vanuit welk perspectief wil jij dan leider zijn? Wil jij leider zijn over je eigen leven en jezelf? Of wil jij een leider zijn over anderen? Dit laatste is geen leiderschap, dit gaat over een ego gedreven positie die het in een mooie terminologie wordt weergegeven. Leiderschap is populair, omdat het suggereert dat je geen macht of hiërarchie hebt over mensen, zoals management. Het is een vriendelijker woord, maar wel met dezelfde bedoeling. Leiderschap in onze samenleving heeft nog steeds een duidelijk doel voor ogen. Leiderschap nemen is vanuit mij ervaring, mensen laten zien waar jij gepassioneerd over bent en wat jou inspireert en onderzoeken of er een gemeenschappelijke deler is om het samen te gaan doen.
In de kern gaat niet zozeer over leiderschap neerleggen bij een persoon die dan verantwoordelijk is voor alles, dat gebeurt maar al te vaak. Het gaat het over het verdelen en erkennen van elkaars taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Als de leider alle taken en verantwoordelijkheid op zich neemt, maar heeft niet de bevoegdheid, dan loopt het spaak. En als de leider wel de bevoegdheid heeft, maar de verantwoordelijkheid niet op zich neemt om de taak uit te voeren, dan is het beoogde doel kansloos.
Ik denk dat iedereen wel situaties kan oproepen waarin dit is gebeurt of dit bij zichzelf is gebeurt. Ik kan genoeg situaties van mijzelf beschrijven waarin ik als leider optrad, alle verantwoordelijkheid op me nam, maar niet de taak en bevoegdheid en ik kon uiteindelijk zelf en met mezelf geen kant meer op
Wat ik heb geleerd is dat leiderschap alleen over jezelf kan gaan. Als leider heb je echt genoeg te leiden over jezelf. Leiderschap over jezelf is het managen van jezelf wat zich kenmerkt in goed jezelf leren kennen. Je weet hoe je bent in situaties, je weet waar je voor staat en wat je passie is. Je weet wat je valkuilen zijn en daar pas jij jou strategie op aan, je weet wat je kracht is en dat gebruik je om als voorbeeld te zijn. Echt waar je managent jezelf en niemand anders!
Leiderschap gaat over gelijkwaardigheid, inspireren en delen en dat kan echt alleen vanuit jezelf. Je kan voorbeelden gebruiken om te inspireren, je kan successen laten zien zodat mensen het met eigen ogen zien en je kan je falen delen om te laten zien dat ook jij je kwetsbare kant hebt. Je hebt wel het lef om dit te delen en je laat zien dat je het hebt gedaan omdat je erin geloofde!
Als je inziet dat leiderschap alleen maar over jezelf kan gaan en nooit over het beïnvloeden van een ander, dan komt leiderschap in een heel ander licht te staan. Zodra je leiderschap gebruikt om invloed uit te oefenen op een ander, gaat het over macht uitoefenen over de ander. Het gaat erom de ander te bewegen en mensen die jou interesse delen en geïnspireerd raken van jou verhaal. En dan samen met andere mensen gaan nadenken over het vervolg en het verdelen van taken bevoegdheden en verantwoordelijkheden.
Leiderschap nemen kan je echt alleen over jezelf. Jijzelf bent al complex genoeg. Je kan een voorbeeld zijn voor anderen, laten zien wat je drijft en als voorbeeld overbrengen op anderen, maar als je als leider volgers wilt dan creëer je verwachtingen en dan gaan de volgers kijken hoe jij ten onder gaat en het volgende project mislukt.